Bu yıl Ege Serbest Bölgesi'nin kuruluşunun 25. yılını kutlayan ESBAŞ, işletmecilik modeli ile Polonya, ABD, Çin Bulgaristan ve Romanya'daki serbest bölgelere esin kaynağı oldu.15 Aralık 2015
Bu yıl kuruluşunun 25. yılını kutlayan Ege Serbest Bölgesi, bugüne kadar 61 milyar 575 milyon dolarlık ticaret hacmi gerçekleştirdi ve toplam 18 bin kişiye ulaşan istihdam miktarı ve 4 milyar doları aşan ticaret hacmi ile Türkiye'de 19 serbest bölge arasındaki en büyüğü. Bir diğer çarpıcı rakam da; Türkiye'deki ihracatçı şirketlerin yıllık ortalama ihracat miktarı 2.5 milyon dolarken, ESB'deki firmaların 10 milyon 500 bin dolar.
ESB'yi kurarken yüksek teknolojiye dayalı üretim yapan yerli ve yabancı firmaları bölgeye çekmeyi hedefleyen bir çalışma yaptıklarını ve daha o yıllarda bölgenin havacılık ve otomotiv başta olmak üzere ileri teknoloji üreten firmaların kümelenme merkezi olarak planlandığını söyleyen ESBAŞ CEO'su Dr. Faruk Güler, "Bugünkü başarımızın temelinde yatan etken de, bu hedefe yönelik etkili tanıtım çalışmaları yapmak oldu. Yani bir anlamda bölgeye gelecek yatırımcıyı seçerek aldık. Gelişmemizdeki ikinci etken ise İzmir'in ileri teknoloji üretmek isteyen yabancı yatırımcı için doğru bir lokasyon olmasından kaynaklanıyor. Gerek yaşam biçimi, gerekse lojistik avantajları ile İzmir'in tüm olanaklarını, kurduğumuz modern üretim altyapısı ve hizmet ağı ile bütünleştirerek ESB'nin Türkiye'nin en önemli teknoloji üretim merkezi olmasını sağladık" diye konuştu.
AB'nin Doğu Avrupalı üyelerinin ilgisini çektik
Her ülkenin serbest bölge uygulamaları kapsamında kendisine özgü teşvik sistemi olduğunu, AB'ye son 15 yılda giren bazı üyelerde faal halde serbest bölgeler bulunduğunu, bunlardan biri olan Polonya'nın bir yıl önce ülkesindeki serbest bölgeleri 20 yıl daha faaliyette tutacağını açıkladığını hatırlatan Güler, "Bu kararı alan Polonya, serbest bölgelerinden daha başarılı sonuçlar almak için ESBAŞ'ın ESB'de sağladığı başarının nereden kaynaklandığını öğrenmek istedi ve bizden bilgi paylaşımı istedi. 2013 yılında onların serbest bölgelerindeki yöneticiler bize geldi ve ESB'de incelemelerde bulundular ve onlarla iyi niyet anlaşması imzaladık. Biz onlardan AB'nin serbest bölgelerde nelere izin verdiğini öğrendik, onlar da bizim işletmeciliğimizin nasıl olduğunu öğrenmek istedi. Daha önce de 2010 yılında Romanya ve Bulgaristan'dan bölgemizi incelemeye gelen uzmanlar oldu " diye konuştu.
Güler, ESBAŞ'ın ESB'de ulaştığı başarının dünyada bir çok ülkede dikkat çektiğini ve her kıtadan bölgeye inceleme heyetlerinin geldiğini belirterek, "Amerika'da uygulama serbest ticaret bölgeleri şeklinde yürütülüyor. Biz ESB'deki firmaların ihracatını arttırmak amacıyla 2014'te bu bölgeleri araştırdık. Oradaki serbest ticaret bölgelerinin yöneticileri de gelip ESB'yi incelediler. Burada teknolojiye dayalı üretim yapan uluslararası yatırımcıların yoğunluğunu görünce çok etkilendiler. Aynı zamanda yatırımcının burada üretim yapmaktan duyduğu memnuniyeti ve fiziki koşulların uygunluğunu görünce ilgileri daha da arttı. Bilgi paylaşımı için onlarla toplantılar yaptık ve iyi niyet anlaşmaları yaptık" dedi.
Afrika'dan serbest bölge kurma teklifi aldı
Afrika'daki ülkelerin ise sanayileşmeyi sağlayacak ve istihdam yaratacak yatırımcıyı teşvik etmek istediğini, bu tür yatırımcıları çekmek için dünyada başarılı olmuş serbest bölge modelleri araştırdıklarını ifade eden Güler, "Dubai, Singapur ve Hong Kong 'taki serbest bölgeleri incelediler. Orada daha çok ticarete dayalı işleyiş onlara uygun gelmeyince, Türkiye'deki modeli incelemeye aldılar. Bizdeki ana iş üretim odaklı olduğu için üretip, ihraç etmeyi hedefleyen Benin ve Cibuti gibi Afrika ülkelerine bizim model son derece uygun geldi. Benin, bize ülkesinde doğrudan serbest bölge kurup işletmemizi teklif etti. Bunun yanında Ekonomi Bakanlığı da Cibuti'de Türkiye'ye özel serbest bölge kurulması için anlaşma yaptı. Bu anlaşma belli bir aşamaya geldi. Geçtiğimiz hafta Cibuti Ankara Büyükelçiliği bizi ziyarete geldi. Bizdeki sistemi anlattık. Çok ilgilendi, buradaki 4 şirketin yöneticileri ile görüştü. Makedonya ile de serbest bölge konusunda işbirliği yapmak üzere anlaşma imzaladık. Çin'de Tijuan Serbest Bölgesi ile ortak çalışmalar yapma konusunda anlaşma imzaladık" diye konuştu.
Güler, yaptıkları tanıtım çalışmaları, katıldıkları toplantılar ile dünyada serbest bölge deyince ESBAŞ isminin örnek serbest bölge işletmecisi olarak geçmesini sağladıklarını ve artık serbest bölge kurmak isteyen ülkelerin ESBAŞ'ın ESB'deki modelini örnek aldığını, kendi şartlarına uyarlayarak adapte ettiğini vurguladı.