Reform niteliğinde düzenlemelerle sanayicinin beklentilerini karşılayacaklarını kaydeden Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Sanayi Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Projesi'nin kısa sürede hayata geçeceğini söyledi.12 Ocak 2016
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, yerli ve yabancı büyük yatırım yapmak isteyen girişimciler için, arsa dahil fabrika binasının kamu tarafından yaptırılarak kira karşılığı devrini öngören Sanayi Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Projesi'nin kısa sürede hayata geçeceğini söyledi.
Aynı desteğin küçük yatırımcılar için de geçerli olacağının altını çizen Işık, böylece girişimcilerin paralarını arsa ve fabrika binası için harcamaktan kurtulacağını kaydetti. Seçilmiş orta ve yüksek teknolojili ürünlere yönelik yatırımların da artık 5’inci Bölge teşviklerinden yararlanacağını dile getiren Fikri Işık, hazırlanan Ar-Ge ve üretim reform paketlerinin de yılın ilk yarısında hayata geçirileceğini söyledi.
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Dünya Gazetesi’nin sorularını cevaplandırdı.
- 2012 yılından bu yana uygulanan bölgesel teşvik sistemine yönelik değişiklik talepleri artmaya başladı, bununla ilgili bir çalışmanız var mı?
Sanayicinin aklına teşvik sisteminden deyince hemen bölgesel teşvik geliyor. Ancak teşvik sisteminde bölgesel teşvik var, stratejik yatırım teşvik, büyük yatırım teşviki, bir de bunlara ilave olarak teknoloji düzeyiyle ilgili teşvik getiriyoruz. 2015 yılı Nisan ayında yürürlüğe giren mekanizmayla yüksek teknolojili ürün üretiminin her yerinde 5’inci bölgede destek veriyoruz. Bu teşvik sistemi açısından ciddi reformdur. Bundan sonra şimdi orta yüksek teknolojide de seçici olmak kaydıyla aynı imkanları sağlayacağız. Yani yatırım hangi bölgeye yapılırsa yapılsın, 5’inci bölge teşviklerinden yararlanacak.
Ekonomi Bakanlığı ile birlikte yürüttüğümüz çalışma Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Bakanlar Kurulu gündemine gelecek. Orta yüksek teknolojili ürünlerde daha dikkatli olmamız gereğinden hareketle, seçilecek sektörlerde bu destek verilecek.
Bizim nitelikli insan kaynağı açısından zengin olan büyük şehirlerde teknoloji düzeyin arttırmaya yönelik teşvikler çok önemli, olaya sadece bölgesel teşvik açısından bakmak doğru değil. Asıl bakılması gereken alan teknolojik düzeyidir. Zaten istihdam, yatırım teşviklerimiz var.
- Bu destekleri biraz daha açabilir misiniz?
Yüksek teknolojili ürün üretimi, rüzgar türbini, aksamları, nerede üretirsen üret Hakkari de üretmiş gibi destek alıyorsun. Geçen yıl İzmir ziyaretimde konuyu anlatmıştın, şimdi bazı uluslararası firmalar gelip yer satın almışlar ve yatırıma başlayacaklar, bazıları da yer bakıyor. Yerli üretimde kendi girişimcilerimizin de hazırlıkları var.
Orta yüksek teknolojide seçici olacağız. Burada bazı konuları desteklemenin fazla öneli olmayabilir ama ithalata bağımlılığını azaltacak, katma değeri yüksek, ihracatta kg fiyatını yükseltecek, rekabet avantajı sağlayacak ürünleri de destek kapsamına almak istiyoruz. Teşvikte uygulama Ekonomi Bakanlığı’nda olacak.
Teşvik öyle bir sistem ki kimse çok memnun olmaz. En yüksek teşvik 6’ncı bölgede, gidin bölgeye onlar da memnun değil.
- Sanayicinin arsa ve fabrika binası yatırımlarının çok yüksek olmasına yönelik şikayetlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu konuda çok farklı bir model üzerinde çalışmalarımız sürüyor. Artık Sanayi Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı sistemine geçeceğiz. Gerek Türkiye’deki girişimciler gerekse yabancı yatırımcılar artık arsaya para bağlamak istemediklerini söylüyorlar. Bunların hazırladıkları projeler çerçevesinde fabrika binalarını tamamlayıp belirli bir vadede sözleşme ve kira karşılığı devretmeyi öngören bir modele geçiyoruz. Bu çalışma hem yerli yatırımları hem de yabancıların doğrudan yatırımlarını artıracaktır.
Az önce ifade ettiğim Sanayi Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı modelini ekonomi yönetimi ile birlikte tartışacağız. Hükümet programında yer alan ‘anahtar teslimi fabrika’ bunun bir parçası, daha çok emek yoğun sektörlerde, konfeksiyon atölyesi, bunu yapıp makul bir kira ile verilmesini içeriyor. Bizim söylediğimiz daha büyük proje. Tasarruf açığımıza da olumlu yönde katkı yapacak.
“Her makineye bir plaka numarası gelecek, teminat olarak gösterilebilecek”
Özellikle bizim sanayicimizin en büyük şikayetlerinden birisi otomobili ipotek verip kredi alınabildiği halde, makineyi verip kredi alamamasıdır.
Burada her makineye bir plaka numarası vereceğiz, merkezi sicil sistemi kuracağız, merkezi bir ekspertiz oluşturacağız. Artık KOBİ’lerin elindeki makine teçhizatı da kredi teminatı olarak kullanmasının önünü açacağız. İnsanlar ellerinde olanı gayrimenkule değiş, işini büyütmeye yatıracak.
Bu kullandığı makineyi de teminat olarak verebilecek. Şu anda 500 bin Euro makine teminat olarak verilemiyor, verilse bile çok düşük bedel alınıyor. Bu da AR-Ge paketinin içinde yer alacak. Bunların çalışması 2016’nin ilk çeyreğinde biter, yasal düzenleme ise muhalefet partilerinin de birlikte çalışmasıyla yılın ilk yarısında hayata geçer.
“Değerli OSB’ler yüksek emlak vergisinden kurtulacak”
- OSB’lerde emsal değer konusunda şikayetler vardı?
Doğru çok şikayet vardı ama bunu büyük ölçüde giderdik. Emsal değeri 0.55’ten 0.70’e çektik. Bir de taban alanı katsayı uygulaması vardı, bunu tamamen kaldırdık. İnsanlar artık binalarının taban alanlarını da tam olarak kullanabilecek duruma geldi. Başka bir ifade ile hiçbir şey yapmadan, küçük bir düzenleme ile bütün illerimize en az 1 OSB hediye etmiş olduk. Bunu yaparken, güvenlikten taviz vermedik. OSB’lere emlak vergisine tavan getireceğiz. Birçok OSB’de kıymetli arazide bu kıymet üzerine vergi alınıyor ve üreticiler bunda çok zorlanıyor. Oysa sanayiciler bu arsaları alıp satarak para kazanmıyor, üretim yapıyorlar.